Last updated on July 2nd, 2025 at 10:45 am
देशभरातील Waqf properties registration प्रक्रियेमध्ये पारदर्शकता व कार्यक्षमता आणण्यासाठी केंद्र सरकार 6 जून रोजी ‘Umeed’ या नावाने एक विशेष पोर्टल लॉन्च करणार आहे. ‘Umeed’ म्हणजे Unified Waqf Management, Empowerment, Efficiency, and Development, हे पोर्टल भारतातील सर्व वक्फ मालमत्ता एका ठिकाणी नोंदणी करण्यासाठी एक केंद्रीकृत मंच असेल.
काय आहे ‘Waqf properties registration’ ची नवी योजना?
नवीन नियमानुसार, Waqf properties registration या पोर्टलवर सुरू झाल्यानंतर 6 महिन्यांच्या आत सर्व वक्फ मालमत्तांची नोंदणी बंधनकारक असेल. यामध्ये मालमत्तेची लांबी, रुंदी आणि जिओटॅग केलेले स्थान यांसारखी सविस्तर माहिती भरावी लागेल.
महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे – महिलांच्या नावावर असलेल्या मालमत्तेला वक्फ म्हणून घोषित करता येणार नाही. मात्र, वक्फ मालमत्तेचा लाभ महिलांना, मुलांना आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना मिळणार आहे.
वक्फ बोर्डांची भूमिका
राज्य वक्फ बोर्डांकडून या Waqf properties registration प्रक्रियेची अंमलबजावणी केली जाईल. काही तांत्रिक अडचणी किंवा गंभीर कारणांमुळे नोंदणी करता न आल्यास, 1 ते 2 महिन्यांची मुदतवाढ दिली जाऊ शकते.
परंतु, दिलेल्या वेळेत नोंदणी न झालेल्या मालमत्तांना विवादित मालमत्ता समजले जाईल आणि त्या थेट वक्फ ट्रिब्युनलकडे सोपवल्या जातील.
Waqf (Amendment) Bill 2025′ आणि कायदेशीर बाजू
या Waqf properties registration पोर्टलच्या पाठीमागे सरकारने नुकतेच संमत केलेले Waqf (Amendment) Bill, 2025 आहे. हे विधेयक दोन्ही सभागृहांतून पास झाल्यानंतर राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यांच्या मंजुरीनंतर 5 एप्रिल रोजी कायदा झाला.
दरम्यान, वक्फ कायद्याविरोधात अनेक याचिका सध्या सर्वोच्च न्यायालयात प्रलंबित आहेत. केंद्र सरकारने या याचिकांना रद्द करण्याची विनंती केली आहे, कारण त्यानुसार हा कायदा घटनात्मक हक्कांचे उल्लंघन करत नाही.
17 एप्रिल रोजी, सर्वोच्च न्यायालयाने या कायद्यावर स्थगिती देण्यास नकार दिला. 27 मे रोजीच्या सुनावणीत कोर्टाने केंद्र आणि इतर संबंधित पक्षांकडून प्रतिसाद मागवले आहेत.
निष्कर्ष
Waqf properties registration ही प्रक्रिया आता आणखी पारदर्शक आणि सुलभ होणार आहे. ‘Umeed‘ पोर्टलमुळे सर्व वक्फ मालमत्तेची एकत्रित माहिती, नोंदणी, व्यवस्थापन आणि न्यायालयीन प्रक्रिया एका क्लिकवर उपलब्ध होईल.
जर तुम्ही वक्फ मालमत्तेशी संबंधित असाल, तर ही सुवर्णसंधी गमावू नका – **6 महिन्यांच्या आत नोंदणी
